Logopedisch probleem
Nasaliteit bij basisschoolkinderen
Wanneer iemand met een nasale klank praat, klinkt dat opvallend anders. Enkele klanken maken we nasaal omdat dat zo hoort, dat zijn de /m/n/ en /ng/. Als andere klanken met lucht door de neus gemaakt worden dan klopt dat niet.
Het kan een enkele klank zijn die uw kind anders maakt door lucht door de neus te laten gaan. Maar het kan ook zijn dat uw kind onverstaanbaar spreekt. Een heleboel klanken worden zo gemaakt dat het een brij wordt, omdat er te veel lucht door de neus ontsnapt. De reden voor nasaliteit kan zijn dat de gehemeltespieren van uw kind niet sterk en beweeglijk genoeg zijn. Hierdoor is er geen goede afsluiting van de neusholte en ontsnapt er lucht door de neus, wat maakt dat het praten van uw kind nasaal wordt. De neus klinkt als het ware mee in het praten. En dat horen we maar al te goed.
Onderzoek
We onderzoeken of er bij uw kind bij ‘niet nasale klanken’, zoals de /p/b/s/z/ lucht door de neus ontsnapt. Dat wordt eenvoudig gedaan door een spiegeltje onder de neus van het kind te houden om te kijken of deze beslaat doordat er lucht door de neus ontsnapt bij het uitspreken van klanken en bepaalde woorden. Ook kan er voor gekozen worden om de gehele uitspraak van het kind te onderzoeken om te horen welke klanken hij/zij wel of niet goed maakt en/of vervangt door andere klanken. Dit wordt dan geanalyseerd.
Therapie
Als er inderdaad klanken nasaal worden gemaakt, gaan we oefeningen doen waarbij de spieren van het gehemelte op een zodanige manier worden bewogen dat het gehemelte de neusholte goed kan afsluiten. Deze oefeningen versterken de gehemeltespieren en maken ze beweeglijker. Een voorbeeld van deze oefening is het zuigen. Daarnaast is het heel belangrijk om de klanken die nasaal gemaakt worden in woorden te oefenen, zodat de gehemeltespieren leren soepel en voldoende te bewegen waardoor de woorden goed gaan klinken. Deze oefeningen doen we zo speels en leuk mogelijk. Maar soms vraagt het veel uithoudingsvermogen van kinderen om dit te doen. De spieren in het gehemelte kunnen soms heel lui zijn. En dan kost het veel kracht om de neus af te sluiten.
De rol van de ouders
De oefeningen die tijdens de therapie gedaan worden, moeten iedere dag herhaald worden. Het is een spiertraining gekoppeld aan de verschillende woordjes, later zinnetjes en uiteindelijk het gewone spreken. Erg belangrijk is dat u als ouder het leuk blijft vinden en aangeeft dat u het knap vindt dat uw kind dit allemaal leert.