pubers

Ademhalingsproblemen kunnen invloed hebben op hoe iemand zich voelt. Veel en hoog in de borst ademen kan een vervelende benauwdheid oproepen die uiteindelijk hyperventilatie als gevolg heeft. Hyperventilatieklachten variëren van pijn in de borst, klamme handen, licht gevoel in het hoofd tot en met flauwvallen.

Onderzoek

Wij onderzoeken de ademhaling bij het bewegen en het praten. Daarnaast lopen we een vragenlijst door om vast te stellen of er een grote kans op hyperventilatie aanwezig is.

Therapie

De behandeling richt zich op het leren ademen en spreken met een lage buikademhaling. Als het nodig is, wordt datgene wat een hoge ademhaling oproept besproken. Belangrijk is om de lage ademhaling te oefenen in die situaties die maken dat er een hoge ademhaling aanwezig is. Dit is belangrijk om zo een ander gevoel te krijgen in verschillende situaties in het dagelijks leven.

Rol van de ouders

Thuis moeten de ademhalingsoefeningen herhaald worden. Wanneer de ouder weet wat de oefeningen inhouden, kan het kind goed begeleid en gestimuleerd worden om de oefeningen kort en vaak te herhalen en de lage ademhaling in andere situatie te gebruiken. Wanneer een kind een succeservaring heeft gehad, zal hij of zij vanzelf de lage ademhaling opzoeken.

Pubers zijn soms moeilijk te verstaan. Soms komt dat omdat ze eigenlijk geen zin in praten hebben, ze gaan dan binnensmonds spreken waardoor er veel onduidelijke klanken zijn. Als het te vaak voorkomt dat er gevraagd moet worden “Wat zeg je?”, heeft dat op een vervelende manier invloed op de sfeer in huis.

Wanneer een kind ouder wordt, is het meestal zo dat er geen problemen met de verschillende spraakklanken meer te horen zijn. Soms blijft er nog een klank over die nog lastig blijft, bijvoorbeeld de /r/. Ook dan kan logopedie zinvol zijn.

Wanneer een klank anders dan gemiddeld klinkt, bijvoorbeeld omdat de /s/-klank teveel sist, kunnen wij ook helpen om de niet goed klinkende klank te verbeteren.

Onderzoek

De manier van het niet goed verstaanbaar spreken bepaalt de wijze van onderzoek. Zo kunnen we kijken hoe de gehele articulatie is, het spreektempo, het weglaten van lettergrepen, het samenvoegen van lettergrepen en/of het minder goed uitspreken van medeklinkercombinaties. Ook kunnen we onderzoeken welke klank(en) niet goed worden uitgesproken en vervangen wordt door een andere klank. Of onderzoeken we welke klank ‘anders’ klinkt, zoals de /s/ doordat bijvoorbeeld de tong tussen de tanden naar voren komt. Als dit laatste het geval is, wordt er ook een ander onderzoek gedaan, namelijk het onderzoek afwijkend mondgedrag.

Therapie

Om de spraakproblemen te verminderen moet er veel geoefend worden. Er zijn verschillende therapieën. De therapiekeuze is afhankelijk van hoe uw kind het beste gestimuleerd kan worden.

De rol van de ouders

De oefeningen moeten thuis herhaald worden. De leeftijd vraagt om meer zelfstandigheid, maar uw rol als ouder is om uw kind te stimuleren de oefeningen te doen en eventueel mee te oefenen. Het is erg belangrijk uw kind in dit proces te ondersteunen.

De tandenstand kan veranderen, met name onder invloed van de tong. De tong heeft de kracht om tanden naar voren te duwen. Om de natuurlijke ontwikkeling van het gebit zo optimaal mogelijk te laten verlopen, adviseert de tandarts soms om naar een logopedist te gaan. Wij kunnen uw kind helpen de tongplaatsing en de tongbeweging, zoals bij het eten en drinken, te veranderen. Een orthodontist adviseert u een logopedische behandeling te starten als de werking van een beugel teniet wordt gedaan door de kracht van de tong bij het slikken.

Onderzoek

Wij observeren de houding van de lippen en de plaatsing en de beweging van de tong bij het slikken en praten. Er is sprake van afwijkend mondgedrag als de tong beneden in de mond ligt en de lippen steeds geopend zijn en/of tegen de tanden duwt tijdens het slikken.

Therapie

Heel belangrijk is dat de plaatsing van de tong achter de boventanden geoefend wordt en dat daarbij de lippen gesloten blijven. Ook wordt het slikken met de juiste tongpuntplaatsing en beweging geoefend, zodat de tong tijdens het slikken niet meer tegen de tanden aanduwt of tussen de tanden naar voren beweegt. Wanneer er nog geduimd wordt, soms is dat nog steeds aanwezig, dan wordt dit ook aangepakt. Komt tijdens het spreken de tong te veel tegen of tussen de tanden, dan moet dit ook behandeld worden, om zo de tongpuntplaatsing bij het spreken achter de tanden (op de alveolairrand) te oefenen.

Rol van de ouders

Het veranderen van een sterke gewoonte vraagt tijd, geduld en aandacht. De ervaring leert dat de steun van de ouders bij deze therapie belangrijk en noodzakelijk is. U helpt door thuis de oefeningen te doen en om geheugensteuntjes te geven zodat uw kind er meer aan gaat denken.

Stemproblemen ontstaan op verschillende manieren. Bij pubers bijvoorbeeld door te veel, te lang en/of te hard praten in de klas of tijdens het sporten en uitgaan. Hierdoor ontstaan er spanningstoename en vermoeidheid in de spieren die bij het stemgeven gebruikt worden.

Om de oorzaak van de stoornis te vinden, proberen we een duidelijk beeld te krijgen van:

de mogelijkheden van de stem. Hoe is het strottenhoofd gebouwd met al zijn spieren en de stemplooien?
de eisen die aan de stem gesteld worden tijdens de dagelijkse bezigheden, zoals veel en luid praten met andere kinderen.
hoe stem gegeven wordt? Hoe is de techniek van stemgeving waarbij het hele lichaam meedoet?
de invloeden uit de omgeving zoals veel omgevingslawaai, droge lucht en slechte akoestiek.

Onderzoek

Door een stemonderzoek krijgen we een duidelijk beeld van hoe een stem klinkt en wat de stem doet wanneer deze op verschillende manieren gebruikt wordt. Daarnaast is het de vraag hoe de stem verandert wanneer deze op een andere manier wordt aangestuurd. Ook kijken we naar de houding, de ademhaling, de spreekmanier en het spreektempo. Al deze aspecten werken op elkaar en op de stem in.

Analyse van andere factoren die meespelen, zoals het omgevingsgeluid, een droge lucht enzovoort is belangrijk om daarvoor mogelijke oplossingen te zoeken.

Therapie

De onderzoeksuitkomsten bepalen waaraan we aandacht gaan besteden:

houding
ademhaling
ademverdeling
het stemgeven met hoeveel spanning wordt er gepraat
spreektempo
spreekluidheid
spreektoonhoogte
de steminzetten
wijze van articulatie
intonatie/prosodie (de klemtoon, het ritme, het accent en de melodie tijdens het praten)

Belangrijk is dat er (weer) een stemgeving met de juiste spierspanning wordt aangeleerd, om zo de stemklachten te verminderen. Tijdens de behandeling wordt er naar gestreefd dat de stem zo helder als mogelijk klinkt en makkelijk en soepel kan variëren in toonhoogte, klankkleur en luidheid.

De rol van de ouders

Ouders spelen, ook bij pubers, een belangrijke rol bij het stimuleren van het thuis herhalen van de stemoefeningen. Wij vragen aan ouders soms ook om hun kind te begeleiden door aan te geven wanneer er door hem of haar te hard gepraat of geschreeuwd wordt.

Het regelmatig last hebben van haperend spreken, herhalingen en ongewilde pauzes komt terug of wordt erger.

Onderzoek

Tijdens het onderzoek wordt er geluisterd welke stotters er gemaakt worden, hoe vaak deze voorkomen en naar de spanning die ze oproepen. Aan de hand van een vragenlijst kijken we hoe uw kind zijn eigen ernst van stotteren bij verschillende situaties ziet en of dit met een naar gevoel gebeurt. Alle antwoorden uit het onderzoek worden in het therapieplan meegenomen om het stotteren zo compleet mogelijk aan te pakken.

Therapie

Het stotteren is waarschijnlijk al langer en vaker te horen en is soms niet meer weg te denken. Om het stotteren te veranderen kan het zo zijn dat opnieuw vloeiend leren spreken geoefend moet worden. Dit kan op verschillende manieren, passend bij de manier van stotteren en het kind.

Doordat uw kind al langer stottert, kan het zijn dat er meer aandacht voor het zelfbeeld van uw kind nodig is. Hoe denkt uw kind zelf over het spraakprobleem en wil hij of zij dit bewust veranderen? De therapie volgt voortdurend de ontwikkeling van uw kind.

Rol van de ouders

Ouders kunnen verschillende rollen hebben, dit is afhankelijk van de ernst van het stotteren. U kunt bijvoorbeeld zelf zo langzaam mogelijk praten of het om de beurt praten in het hele gezin stimuleren. U kunt uw kind ook helpen met het oefenen van de ademhaling en het zo ontspannen mogelijk spreken.